Oogstdag Landschapstriënnale

Rijksadviseur Landschap en Water Eric Luiten organiseerde de afsluitende oogstdag van de Landschapstriënnale Lingezegen, die bovendien de opmaat vormde voor de volgende Landschapstriënnale PARK 21, in 2017.

Oogstdag Landschapstriennale Lingezegen
Oogstdag Landschapstriennale Lingezegen

Op de slotdag werd met enthousiasme en tevredenheid teruggekeken op de afgelopen drie maanden vol activiteiten en discussie in het landschap van Park Lingezegen die de ‘oogst’ vormen van de Triënnale. De discussie ging onder meer over de vraag van wie het landschap eigenlijk is, nu het Rijk zich terugtrekt uit het landschapsbeleid. Hoe pakken de provincies dit potentiële gat op, vraagt Eric Luiten zich af. Is dit iets waar we ons zorgen over moeten maken? In een bijeenkomst met de provinciale adviseurs voor ruimtelijke kwaliteit werd afgesproken dat Eric Luiten een inventarisatie zal gaan maken over de stand van zaken bij de provincies.

Adoptie-ouders

Het landschapsbeleid is volgens de Rijksadviseur een veelkoppig en daarmee ongrijpbaar monster. Het beleidsveld is ondergebracht bij verschillende sectoren, zoals natuur, landbouw en erfgoed. Wie voelt zich nog verantwoordelijk voor het landschap? Eric Luiten: ‘Het landschapsbeleid is te vondeling gelegd.’ Tegelijkertijd is er een grote maatschappelijke bezorgdheid over het landschap. Dit blijkt onder meer uit de MER-inspraakprocedures waarin steevast zorgen worden geuit over de effecten van de ingreep op het landschap. De beleving van het landschap is een belangrijk punt, de gevoelswaarde is groot. De vraag is daarom aldus Eric Luiten, ‘wie zijn de nieuwe adoptie-ouders van het landschap?’

Energieke samenleving

Gedeputeerde Jan Jacob van Dijk van de provincie Gelderland liet weten dat de zorgen voor wat betreft zijn provincie getemperd kunnen worden. De verantwoordelijkheid voor het landschap is wel degelijk opgepakt en verankerd in bestuur en beleid, in samenwerking met de betrokken partijen. ‘Landschapsbeleid is niet te vondelig gelegd maar op kamers gegaan.’ Ambassadeur voor het Jaar van de Ruimte en landschapsarchitect Jannemarie de Jonge signaleert voor de komende jaren een groot aantal ingrijpende ontwikkelingen in het landschap, zoals de ruimtelijke effecten van de energietransitie en de snel oplopende leegstand van agrarisch vastgoed. Het opdrachtgeverschap voor ruimtelijke kwaliteit heeft wat Jannemarie de Jonge betreft dan ook een stevige impuls nodig, in combinatie met een heldere verhouding ten opzichte van de ‘energieke samenleving’ die actief participeert in ruimtelijke planprocessen.

Legacy

Landschapsarchitect Adriaan Geuze wees op het verdwijnen van een institutioneel kader voor de landschaparchitectuur. Die rol is in meer informele zin overgenomen door ‘de overlevering’ en het ontstaan van netwerken. De overdracht van generatie op generatie sijpelt door in het werk en vormt een ‘legacy’ die het belangrijk maakt dat de verhalen over het landschap verteld blijven worden.

Fakkel overdragen

Tijdens het diner pensant met een groot aantal betrokken partijen, onder meer uit het bedrijfsleven, werd de oproep gedaan om vooral mee te doen aan en betrokken te zijn bij de volgende Landschapstriënnale. Met de bekendmaking dat de versie van 2017 in PARK21 in de Haarlemmermeer zal plaatsvinden, werd de fakkel overgedragen aan de nieuwe projectorganisatie. Curator Henk van Blerck werd tot slot stevig in het zonnetje gezet en bedankt voor de tomeloze inzet waarmee hij met weinig middelen een bijzonder evenement heeft weten neer te zetten. Daarmee is Park Lingezegen drie maanden lang het bruisende décor geweest van evenementen en fundamenteel debat.