Het H-team: krimp accepteren of ...?
Gerben van Dijk, voorzitter van het H-team bezocht een krimpgebied in Friesland. Herbestemmen is hier een lastige opgave. Voor welke nieuwe doelgroepen zou het gebied aantrekkelijk kunnen zijn? Gerben ziet kansen onder recreanten, stedelingen en migranten. Hieronder zijn column.
Oudebildtzijl. Ik had er nog nooit van gehoord. Toch gingen we erheen. Met het Herbestemmingsteam. Het ligt in het noordwesten van Friesland. Even doorrijden en je staat aan de Waddenzee. Het is een gebied van lange dijken met lintbebouwing en kleine kernen. Oudebildtzijl is zo’n kern. Café, dorpshuis, kerk, een buurtsuper, enkele aanlegsteigers en de Aerden Plaats. Martin Cnossen van het Kenniscentrum Herbestemming Noord leidde ons rond en wist duidelijk te maken dat de opgave in deze gebieden van een andere orde is dan herbestemmen in drukbevolkte agglomeraties.
Gebrek aan programma
Het dorp Oudebildtzijl heeft geinvesteerd en niet alleen in gebouwen. Met extra aanlegsteigers en de functie van Toeristich OverstapPunt zet het dorp duidelijk in op toeristen. Het cafe ‘Het Graauwe Paard’ is weer open. De Aerdenplaats vervult na jaren leegstand diverse functies: museum, toeristische informatie, verkoop van streekproducten, cultureel centrum (met de naastgelegen kerk), ruilbibliotheek, vlindertuin en hotel. Allemaal voorzieningen die op zichzelf niet kunnen bestaan. En zelfs dit is alleen dankzij geweldige vrijwilligers in de lucht te houden. Door slim combineren van functies komen andere ruimtes vrij. Zo staat het dorpshuis leeg. Naast enkele van de 20 woningen die in het dorp te koop staan. Herbestemmen van zo’n gebouw lijkt vrijwel kansloos. Slopen en gras inzaaien is ook weinig nuttig. Groen genoeg in de omgeving. Wat te doen?
Meer instroom
Je hoeft er niet voor gestudeerd te hebben om te zien dat alleen een toename van de instroom de spiraal van krimp kan doorbreken. De vraag is uit welke groepen je mensen zou kunnen verleiden om naar het noordwesten van Friesland te trekken? Ik noem er drie:
Recreanten
Niet alleen passanten zijn een interessante doelgroep. Ook recreatieve bewoning kan nieuwe instroom zijn. Veelal zijn gemeenten hier terughoudend in, maar waarom zouden mensen in plaats van een nieuwe woning op een recreatiepark niet een woning in Oudebiltzijl of een ander dorp kunnen betrekken?
Stedelingen
Mensen die op zoek zijn naar veel ruimte en/of lage woonlasten. Het zou de moeite waard zijn om te investeren in de vorming van communities van mensen uit de stad die willen vertrekken naar deze gebieden. Met een groep bekenden is het makkelijker ergens een nieuw bestaan op te bouwen dan alleen. Vanwege de lagere dichtheid van voorzieningen, zoals scholen, zou dit product bij uitstek geschikt zijn voor jonge senioren of mensen zonder kinderen.
Migranten
Kort na ons bezoek kreeg ik via Twitter een verhaal aangereikt over het Italiaans dorp Riace. Het verhaal beschrijft wat er met het dorp gebeurd is na de komst van 400 vluchtelingen. Ze vormen een kwart van de totale bevolking. Dit zou het perspectief van Oudebildtzijl kunnen zijn. Tijdens ons bezoek werd opgemerkt dat met instroom van nieuwe mensen vaak de dynamiek en levendigheid toeneemt. Aan de deur van Europa staan genoeg mensen klaar op zoek naar veiligheid en onderdak. Durven de inwoners van Oudebildtzijl deze stap naar de toekomst aan?
Auteur: Gerben van Dijk, voorzitter H-team.
Hier is meer informatie te vinden over wat het H-team doet en wie er deel van uitmaken.