Viering Tien jaar College van Rijksadviseurs
Het is inmiddels alweer ruim tien jaar geleden dat op voorstel van toenmalige Rijksbouwmeester Jo Coenen het College van Rijksadviseurs is opgericht. Het huidige, inmiddels derde, College vierde dit heugelijke feit met een diner voor genodigden. Daarbij werd aan tafel stevig ingezet op de discussie over nut, noodzaak en vorm van advisering over ruimtelijke kwaliteit op rijksniveau.
De avond werd begonnen met een key note speech van Marleen Hermans, hoogleraar Publiek Opdrachtgeverschap in de Bouw aan de TU Delft. Zij wees op het feit dat de publieke opdrachtgever immer onder een vergrootglas ligt, de impact van haar handelen is immers groter dan dat van reguliere opdrachtgevers. Dat geeft de overheid een bijzondere, en onvervreemdbare verantwoordelijkheid.
Effectieve advisering
Het Rijk moet blijven nadenken over kwaliteit van de opgaven, was de consensus aan de tafels. Ook al veranderen in de loop der jaren thema’s en focus, de verantwoordelijkheid verdwijnt niet. Wel is het niet altijd even eenvoudig om te bepalen hoe je effectief kunt blijven in kwaliteitsadvisering. De kracht van de advisering door het CRa ligt in zijn onafhankelijke rol en de nadruk op ontwerp en ruimtelijk denken. Die rol neemt verschillende vormen aan: van adviezen aan bewindspersonen tot hands on advisering in grote projecten en deelname aan Q-teams. De aard van de opgave en van het krachtenveld is sterk bepalend voor de vraag op welke wijze het effect het grootst is. Soms is stille diplomatie gewenst, soms een in het openbaar uitgesproken mening.
Interventie
De eerste ontvanger van adviezen van het CRa zijn en blijven de relevante rijkspartijen. Regionale partijen zijn meestal niet op zoek naar een onafhankelijke interventie door het CRa, maar eerder naar inspiratie, vergelijking en eventueel duiding.