Landscape qualities in times of transition
Tijdens de ‘internationale conferentie - Landscape Observatory’ dat georganiseerd werd op 9 februari 2017 door LandschappenNL, heeft Berno Strootman een mooie lezing gegeven over het belang van landschapsmonitoring en de ontwikkeling van nieuwe landschapskwaliteiten voor de toekomst.
Het Nederlandse landschap is gebouwd door en met mensen. Vele mensenhanden hebben de veengebieden, droogmakerijen, duinen en heidegronden vormgegeven. Dit heeft een rijke diversiteit aan landschappen opgeleverd. Tegenwoordig is er steeds meer maatschappelijke en politieke bezorgdheid over de kwaliteit van deze cultuurlandschappen. De algemene waardering van het Nederlandse landschap daalt. Dat is niet vreemd want het landschap staat met de ruimtelijke groei en ontwikkelingen flink onder druk. De vitaliteit van het landschap neemt hierdoor af: landschapselementen verslechteren en de biodiversiteit gaat achteruit.
Om landschapsontwikkelingen zichtbaar te maken is monitoring van belang. Het vergelijken van kaartmateriaal of foto’s van specifieke plekken door de tijd heen zijn manieren om de langzame ontwikkeltijd van het landschap vast te leggen en te vergelijken. Monitoring wordt momenteel door veel verschillende partijen uitgevoerd waarin de samenwerking ontbreekt. De monitoring moet worden verbeterd. Zo stelt Berno voor een systeem te ontwikkelen waarin de Rijksoverheid, het landschapsobervatorium en PBL, Provincies en landschap organisaties samenwerken om de ontwikkelingen in het landschap te volgen.
Niet alleen monitoring van het landschap is belangrijk. Het landschap is altijd in ontwikkeling. Zo staan er voor de komende decennia grote landschappelijke transities op de agenda, zoals de energietransitie. Laten we met een integrale ontwerp methode deze grote transities begeleiden zodat nieuwe landschappelijke kwaliteiten voor de toekomst ontstaan!