Spoorzone Utrecht

Spoorzone+ is een ontwerpend onderzoek naar de potentie van de spoorzone ten zuiden van Utrecht Centraal. AP+E heeft deze opdracht uitgevoerd in het kader van het Young Innovator Programma van het College van Rijksadviseurs.

Spoorzone
Beeld: ©AP+E

Het spoor vormde historisch gezien de entree tot het centrum, maar loopt tegenwoordig dwars door het centrum en is hiermee tot een barrière verworden voor de sterk groeiende stad. Door de breedte (120 m), ontoegankelijkheid en het minimale aantal overbruggingen van de spoorzone is deze te vergelijken met een Berlijnse Muur die het oude en het nieuwe centrum van elkaar scheidt. Deze harde grens en bijkomend geluidsoverlast hebben ertoe geleid dat er aan weerszijden van het spoor een reeks van doodlopende straten, restruimten en andere “non-places” zijn ontstaan.

Met een reeks van ruimtelijke ingrepen in en langs de spoorzone onderzoekt AP+E hoe dit gebied weer een nieuwe betekenis kan krijgen voor de stad. Hiermee wordt de leegte van spoorzone ingezet als kans om een “nieuw midden” te creëren dat een schakel vormt tussen verschillende gebieden en gebruikersgroepen in de stad.

Alhoewel hier specifiek wordt ingegaan op de situatie in Utrecht, legt dit onderzoek ook een basis voor een herwaardering van spoorzones in andere stedelijke centra. Deze gebieden vormen vaak nog grote blinde vlekken in het stedelijke weefsel, maar juist door hun schaal en ruimte vormen deze zones een belangrijke schakel in de duurzame ontwikkeling van Nederlandse steden op de lange termijn.