New European Bauhaus
Wat is New European Bauhaus?
Eind 2020 deed EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen een oproep tot een "New European Bauhaus” (NEB), vanuit de gedachte dat de klimaatdoelstellingen uit de Europese Green Deal niet alleen een technische opgave zijn, maar ook om sociale en culturele verandering vragen. Hiervoor zijn innovatie en verbeeldingskracht nodig.
- NEB is een oproep aan ontwerpers, wetenschappers, creatieve denkers, burgers en beleidsmakers om de duurzaamheidstransitie tastbaar te maken en dichter bij de harten en hoofden van mensen te brengen.
- NEB heeft drie principes: omgevingskwaliteit (beautiful), duurzaamheid (sustainable), en inclusiviteit (together).
- NEB heeft veel raakvlakken met de Verklaring van Davos, dat inzet op een goede omgevingskwaliteit. Deze Verklaring is in 2018 ondertekend door alle Europese ministers van Cultuur.
Met wie?
Het CRa is sinds 2021 partner van NEB en nationaal aanspreekpunt voor Nederland. Dat doen we met steun van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en in samenwerking met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO)
Hoe?
NEB is een brede beweging. Het zijn de partners en vrienden van het NEB die deze beweging vormgeven met hun activiteiten. Nederland heeft daarin een actieve bijdrage. Voorbeelden uit Nederland zijn:
- SET community gardens
SET in Amsterdam-Ijburg is een permacultuurtuin- en centrum voor gemeenschappelijk gebruik, ontwikkeld middels participatief co-design. - Cultuurcampus, Rotterdam
De Cultuurcampus, gehuisvest is een duurzaam herontworpen historisch gebouw, heeft als doel om onderwijs, onderzoek, beleid en cultuur te vermengen en Rotterdam-Zuid te transformeren. - Republica, Amsterdam
Republica is een circulair stadsdorp in Buiksloterham, Amsterdam. In dit auto-vrije superblok wordt duurzaam leven geherdefinieerd.
De Europese Commissie zet diverse instrumenten in ter ondersteuning, zoals financiering via Horizon Europe, de NEB-Academie, en het NEB-kompas. Er worden geregeld NEB-prijzen uitgereikt aan inspirerende voorbeeldprojecten en er is een tweejaarlijks NEB-festival.
Sinds 2025 legt NEB de nadruk op het wijkniveau en heeft het drie inhoudelijke doelstellingen:
- Transforming places with communities
Het verbeteren van sociale acceptatie van de schone transitie en democratische processen op lokaal level - Supporting Innovation
Voorzien van circulaire en regeneratieve oplossingen voor de schone transitie - Enabling Change
Nieuwe ondernemings- en financieringsmodellen ontdekken, en ontwikkelen van nieuwe vaardigheden
NEB bestaat uit twee pijlers: een research & innovation pijler waar onderzoek onder valt, en een roll-out pijler waar alle projecten en activiteiten onder vallen. Via het Horizon Europe-programma worden subsidies toegekend aan R&I-trajecten die bijdragen aan het NEB-gedachtengoed. Onderstaand figuur laat de twee pijlers zien.
Financiering ontvangen of vragen?
Op de funding pagina zijn de eerste oproepen gepubliceerd. Een voorstel indienen kan tot 12 november, 2025! Neem contact op met RVO voor vragen.
Heeft u vragen over New European Bauhaus? Op de NEB-website vindt u veel informatie.
Heeft u specifieke vragen over de Nederlandse bijdrage aan NEB? Of heeft u suggesties? Mail ons dan op neweuropeanbauhaus@rijksoverheid.nl.