Kasper Broek: Maak (vooral) gebruik van het houtproducerende vermogen van onze bossen

Elk redelijk dorp had vroeger wel een kleine zagerij waar de stammen met paard en wagen werden aangevoerd en de planken en balken lokaal werden verkocht. Overleed er iemand, dan brachten de nabestaanden de planken die jarenlang boven op zolder hadden gelegen naar de timmerman. Hij maakte er vervolgens een kist van. Het omliggende bos bracht veel meer lokale producten voort. Takkenbossen voor in de bakkersoven, boerengereedschap en hout voor de kachel. Naalden werden zelfs nog uit de monotone percelen geharkt om elders als strooisel te worden gebruikt. Nederland was erop ingericht om al het land, dus ook de bossen, zo efficiënt mogelijk te gebruiken en tot economisch nut te brengen. Productiebossen.  

1,15 miljoen kubieke meter stamhout

We oogsten nog steeds zo’n 1,15 miljoen kubieke meter stamhout uit dezelfde bossen die destijds alleen voor houtproductie zijn aangelegd,. Dit is slechts de helft van de bijgroei. De staande houtvoorraad (en koolstofopname) neemt dus jaarlijks toe, terwijl de houtverwerkende industrie prachtige producten uit het stamhout maakt, van planken en balken in de bouw tot aan plaatmateriaal. De website www.waargaatdithoutnaartoe.nl geeft hierover meer informatie.

Onze bossen zijn inmiddels veel multifunctioneler geworden. Resultaten van de onlangs uitgevoerde 7e bosinventarisatie door de WUR (Wageningen University & Research) laten zien dat de bossen bovendien steeds gevarieerder en structuurrijker worden omdat er meer menging is tussen loof- en naaldboomsoorten.

Innovaties

Willen we CO2 neutraal zijn in 2050, dan hebben we veel, heel veel biobased grondstoffen nodig om dit te gaan realiseren. Vanzelfsprekend gaan lokale herkomsten daarin een rol spelen. Gewassen uit de akkerbouw, maar ook producten uit de Nederlandse bossen waarin gemiddeld elke dag 200 vrachtwagenladingen aan hout bijgroeien.

Hout is een fantastische grondstof waarmee nog meer mogelijk is dan dat er tot op heden mee gebeurt. Veel innovaties richten zich op de houtvezel en bieden perspectief. Een boom levert namelijk niet alleen planken. Er zijn biobased materialen in ontwikkeling die de traditionele milieuvervuilende en ongezonde bouwproducten gaan vervangen. Hopelijk lukt het om in onze sterk verstedelijkte samenleving de connectie met het hout producerende vermogen van onze bossen te blijven behouden.

Ecologische plus

Naast biobased grondstoffen komen ook bouwlocaties in beeld waar Staatsbosbeheer eigenaar was of is. Om een deel van deze grondposities in te zetten is een samenwerking met Rijksvastgoedbedrijf opgezet. Als voorbeeld het project Warande in Lelystad, waar 8500 woningen gepland staan. Maar ook de Oostvlank Pumerend waar 6000 woningen i.s.m. de gemeente Purmerend en een ontwikkelaar betaalbare en duurzame woningen worden gerealiseerd. Op voorwaarde dat er altijd een aantoonbare ecologische plus wordt gerealiseerd die bijdraagt aan een groene gezonde leefomgeving. Woningbouw en natuur die elkaar juist gaan versterken. Deze manier van samenwerken aan een integrale (groen-inclusieve) manier van verstedelijken sluit naadloos aan op de koers die recent door het Rijk is geformuleerd in de Nationale Omgevingsvisie.

Een groen en waterrijk netwerk dat ons land dooradert: van de stadscentra tot in de hout producerende bossen. Een netwerk voor plant, dier én mens. Staatsbosbeheer levert graag een bijdrage.

Lees ook het interview met Kasper Broek in Cobouw.