Op weg naar een New Deal tussen boer en maatschappij
Het College van Rijksadviseurs pleit voor een nieuwe deal tussen boer en de maatschappij. We moeten toe naar een landschapsinclusieve landbouw, waarin boeren een eerlijk inkomen ontvangen voor het produceren van gezond voedsel en een aantrekkelijk, toegankelijk, biodivers landschap en waarbij het zorgen voor schoon water, schone lucht en een vitale bodem vanzelfsprekend zijn. Dit staat in een advies dat Rijksadviseur Berno Strootman op 9 september 2020 heeft aangeboden aan Minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Het college adviseert het kabinet om aan het agrarisch gebruik van Nederland heldere, ambitieuze en realistische doelen te stellen op het vlak van klimaat, biodiversiteit, bodem, water en landschap. Veel boeren zijn bereid om mee te werken aan de transitie van de landbouw en vragen om helderheid en koersvastheid van de overheid. Dat geeft handelingsperspectief en stimuleert innovatie.
Ook adviseren de Rijksadviseurs het Rijk om toekomstbestendige verdienmodellen te helpen ontwikkelen voor landschapsinclusieve landbouw. De transitie zal alleen slagen als de boer een goede prijs voor zijn producten én diensten ontvangt, zodat hij voldoende ruimte heeft om het landschap blijvend te onderhouden. De overheid moet ervoor zorgen dat een boer een reële beloningen ontvangt voor de zorg van de natuur, waterbeheer of CO2-opslag.
Berno Strootman: “Het is hoog tijd om de landbouw landschapsinclusief te maken. De pilots geven een beeld van de manier waarop dat zou kunnen. Daarvoor zijn heldere doelen en kaders onmisbaar, en de overheid moet boeren helpen om de omslag te maken. Als samenleving vragen we veel van boeren, we moeten dan ook de daad bij het woord voegen en de gewenste veranderingen mogelijk maken, via nieuwe verdienmodellen en de juiste ondersteuning. De boer speelt een belangrijke rol in de transitie, de grootste transitie is voor de maatschappij.”