Steegjes Appingedam

Appingedam kennen we van de hangende keukens, maar minstens zo kenmerkend zijn de vele steegjes in de stad. Van oudsher belangrijk voor het vervoer van turf tussen water, kade, steeg en straat, zoals vandaag de dag nog aan het stratenpatroon is af te lezen. Maar de steegjes raakten in onbruik en daarmee in vergetelheid.

Beeld: RCE
steegje Appingedam

Fotowedstrijd

De gemeente Eemsdelta, het College van Rijksadviseurs, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het Museum Stad Appingedam riepen inwoners van Appingedam op mee te helpen de steegjes in Appingedam nieuw leven in te blazen, zodat ze weer onderdeel worden van het stadse leven. Middels een fotowedstrijd konden inwoners laten zien hoe zij de steegjes in de stad beleven. Dit ter ere van de geschiedenis en de toekomst van de Damster steegjes. 

De winnende foto

Stegen als verhalenvertellers

Er is een rijkdom aan sferen en kwaliteiten in de Damster stegen. De luwtes, het groen, de hellingen en trappen; de doorkijken, de bouwsporen, de taal van afsluitingen. De stegen als ‘verhalenvertellers’. Sommige stegen voeren je terug naar de middeleeuwen en laten zien hoe de stad, via de gevels van de panden, zich sindsdien heeft ontwikkeld. Die kwaliteiten zijn uniek en waardevol, maar ook kwetsbaar en niet vanzelfsprekendheid richting de toekomst. Het is zaak om oog te houden voor de stegen, ze te koesteren en kritisch te zijn op verdergaande dichtslibbing en privatisering. En daar waar nodig: ze te heropenen.

Mochten er de komende jaren panden worden versterkt of verduurzaamd die aan een steeg liggen, dan is het van belang om alert te zijn en voorbij de standaard oplossingen te denken - en te voorkomen dat fraaie gevels bijvoorbeeld per ongeluk worden weggestuct. Stegen vragen om maatwerk en een fijngevoelige benadering van de ruimte. Bezint eer ge begint. Betrek daarvoor tijdig (creatieve) specialisten.

Een brede kijk op smalle straten

In opdracht van het College van Rijksadviseurs deed FREELANdSCHAP onderzoek naar de stegen in Appingedam. In Een brede kijk op smalle straten zetten zij in op:
a) het duiden van de historische waarde van het gangenstelsel binnen de stadsplattegrond, en het bestendigen ervan
b) het bieden van inspiratie om het actuele gebruik en de betekenissen van de stegen - via ontwerpsuggesties en voorbeelden - te vergroten

Het College van Rijksadviseurs wil oog houden voor wat de samenleving waardevol vindt. Cultureel erfgoed is een belangrijke bron van onze identiteit en dient als inspiratie voor innovatie en creativiteit. Daarbij blijven we graag in gesprek over welke waarden een plek of gebied heeft.