Nederlands verdichtingsverleden in kaart

Op basis van openbare CBS-buurtcijfers zijn de veranderingen tussen 2005-2020 in woonbuurten in kaart gebracht: in vier afzonderlijke kaartlagen is te zien of er groei of krimp heeft plaatsgevonden van het aantal woningen en inwoners in een buurt.

De meeste woonbuurten zijn de afgelopen 15 jaar verdicht: 36% met inwoners en woningen, 27% alleen met woningen. In deze buurten is ruim een half miljoen woningen toegevoegd, waarvan de helft in 1000 buurten met stevige aantallen: meer dan 10% toevoeging.

Het eerste wat opvalt in het kaartbeeld is dat verdichting geen grootstedelijk fenomeen is: overal in Nederland zijn deze plekken te vinden. Er blijkt zelfs dat bouwen in buurten waar al woningen staan gebruikelijker was dan bouwen in de gebieden waar dat niet zo was: 63% van de gebouwde woningen in die periode is in een bestaande buurt bijgebouwd.

De meeste woonbuurten zijn de afgelopen 15 jaar verdicht: 36% met inwoners en woningen, 27% alleen met woningen. In deze buurten is ruim een half miljoen woningen toegevoegd, waarvan de helft met stevige aantallen per buurt: meer dan 10% toevoeging.

De analyse is gedaan in opdracht van het College van Rijksadviseurs door Inbo Urban Strategy. De interactieve kaart is gemaakt door Maurits de Bruijn. De 20 voorbeelden komen uit onderzoek van de Vereniging Deltametropool i.o.v. het Ministerie van BZK i.s.m. PBL "Bouwen aan leefomgevingskwaliteit".

Betere buurten? Meer woningen! (Rijksadviseur Wouter Veldhuis)

Zo verschillend als de buurten zijn, zo veel overeenkomsten zit er in de gesprekken in Amsterdam Osdorp, Veenendaal en Sint-Oedenrode. Aanleiding voor de projecten was altijd het verbeteren van de leefkwaliteit. De professionals wilden ‘completere buurten’ maken, ‘een aantrekkelijker centrum’ of ‘de plattegrond van het dorp verbeteren’. Vergroten van de diversiteit van de woningvoorraad, meer sociale veiligheid en groter draagvlak voor voorzieningen waren belangrijke argumenten om woningen toe te voegen. En soms was de woningbouw ook nodig om de buurtverbetering ook financieel mogelijk te maken. Kortom, allemaal ambities om een betere buurt te maken. Met als bijvangst: meer woningen.

Bewoners zijn overwegend positief en opvallend begripvol. "Door de nieuwe bewoners is er meer levendigheid en is er meer mogelijk", "het is drukker én gezelliger geworden" en "door de vernieuwing kon ik binnen de buurt verhuizen naar een woning die beter bij me past".