Straten zijn plekken vol mogelijkheden, waar dagelijks leven, techniek en klimaateffecten samenkomen. Toch raken ze in de praktijk vaak vast tussen stoeptegels, parkeerbeleid en technisch beheer, waardoor bewoners hinder ervaren en de straat weerstand oproept. David de Boer en Vera Kuipers zijn aan de slag gegaan in opdracht van het Waterschap Vallei en Veluwe en de gemeente Apeldoorn. In hun project ‘Tijd voor de straat’ is een methode ontwikkeld die dit patroon doorbreekt, zodat de straat opnieuw een plek van kansen wordt voor iedereen.
Elke straat kent drie ritmes: het ritme van het dagelijks leven (spelen, parkeren, koken, ontmoeten), het ritme van techniek en beheer (kabels, energiesystemen, riolering) en het ritme van het klimaat (hitte, piekbuien, droogte, bodem, biodiversiteit).
Het ontwerpersduo onderzoekt de ritmes van Apeldoorn en het kantelpunt waarop deze elkaar kunnen versterken. Ze verbinden de urgentie van watergerelateerde klimaatrisico’s met rioolvervanging en mogelijke leefstijltransities, onder andere door gesprekken met bewoners. Zo wordt herinrichting iets dat we samen vormgeven.
Ze combineren onderzoek naar lokale klimaateffecten, onderhoudscycli van materialen en een nieuwe manier van in gesprek gaan met bewoners: niet alleen over de straat van nu, maar over hun leven in de komende tien, twintig of dertig jaar. Wanneer blijkt dat de straat kan meebewegen met hun ritme, wordt het vanzelf logischer om de inrichting af te stemmen op de ritmes van beheer en klimaat.
Om eigenaarschap en flexibiliteit te vergroten, ontwerpen zij binnen drie lagen en in drie fasen. Ze starten met tijdelijke ingrepen die routines doorbreken en infrastructuur slim inzetten. Daarna volgt de herinrichting, waarbij infrastructuur richtinggevend is en ruimte maakt voor een regeneratieve straat. In de laatste fase versterken gedrag, beheer en klimaat elkaar.
Door de drie tijdlijnen samen te brengen ontstaat één verhaal, waarin de straat niet alleen toekomstbestendig wordt, maar ook een plek waar bewoners zich gehoord, betrokken en verantwoordelijk voelen. Een straat die we samen maken – waar klimaat, beheer en dagelijks leven samenkomen, en die niet alleen ruimtelijk klopt, maar ook in de tijd.
“Het is interessant om meer interdisciplinair te werken, bijvoorbeeld met het perspectief vanuit social design. Ook kan ik me voorstellen dat het relevant is voor landschappers om bijvoorbeeld met een waterexpert samen te werken.” Els Viester – Waterschap Vallei en Veluwe
“In een ontwerpend onderzoek lever je niet een kant en klaar ontwerp op. Het is een nieuwe manier om naar de dingen te kijken en het resultaat leidt weer tot nieuwe vragen.” David de Boer & Vera Kuipers
Biografie
Als ontwerpduo werken wij aan de interactie tussen de grotere metropolitane en natuurlijke systemen en het niveau van ons dagelijks leven. Vanuit ons werk bij Vereniging Deltametropool krijgt vooral de grotere, metropolitane schaal de aandacht. Als duo richten we ons daarom juist op hoe een concept of ontwerp van een steen of straat deze systemen beïnvloedt en erdoor beïnvloed worden.
Samen combineren we een technische en landschappelijke achtergrond met een sterke intrinsieke motivatie om te werken aan rechtvaardigheid. Dit betekent niet alleen iets voor de ruimtes die we ontwerpen maar ook hoe we dat doen. We zoeken actief naar manieren om op gelijkwaardige manier alle partijen samen te brengen, van gebruikers tot opdrachtgevers of mede ontwerpers. We vinden namelijk dat een duurzame wereld niet alleen uit een duurzaam technisch ontwerp bestaat, maar ook uit een gelijkwaardige, toegankelijke en daarmee duurzame ontwerpcultuur.